Viêm loét dạ dày là bệnh lý phổ biến ở nước ta. Bất kỳ ai, tầng lớp nào, lứa tuổi nào, nam hay nữ đều có thể mắc bệnh lý này. Do vậy, để không phải khổ sở vì viêm loét dạ dày, bạn nên tìm cách phòng tránh.
Nguyên nhân gây loét dạ dày
Helicobacter pylori (H. pylori) gây ra hầu hết loét dạ dày tá tràng, viêm dạ dày cấp và mạn, ung thư dạ dày
Ngoài ra, còn một số nguyên nhân khác gây viêm loét dạ dày tá tràng:
- Chế độ ăn uống không hợp lý, sử dụng nhiều rượu bia, thuốc lá
- Sử dụng nhiều loại thuốc kháng viêm, giảm đau NSAID, AINS, Aspirin
- Do stress căng thẳng, lo lắng quá mức.
Dấu hiệu nhận biết của bệnh loét dạ dày
Đau vùng bụng trên rốn (hay còn gọi là đau vùng thượng vị)
Đây là một trong các dấu hiệu chính của bệnh viêm loét dạ dày. Nếu loét tá tràng thì cơn đau thường sẽ xuất hiện vào lúc đói hoặc là lúc sau ăn khoảng 2 – 3 tiếng, có thể đau vào lúc nửa đêm về sáng, lan ra sau lưng. Cơn đau xuất hiện âm ỉ, đau tức bụng hoặc đau quặn từng cơn. Bạn nên hạn chế ăn những món ăn chua, cay… khi đang đói.
Đầy bụng, khó tiêu, buồn nôn hay nôn.
Một số triệu chứng như đầy bụng, buồn nôn cũng là một trong những dấu hiệu thường xuyên của bệnh viêm loét dạ dày-tá tràng. Cảm giác bị đầy bụng, khó tiêu là do dạ dày đã bị tổn thương, kéo theo hoạt động tiêu hóa chậm lại, khiến cho người bệnh thường cảm thấy chướng bụng, đầy hơi.
Mất ngủ, ngủ không ngon giấc
Mất ngủ hay giấc ngủ thường xuyên bị gián đoạn do bụng bị đầy hơi, bụng nặng cảm giác khó tiêu, hay do đau lúc bụng đói nửa về đêm sáng.
Ợ hơi, ợ chua, hoặc nóng rát thượng vị
Đa số bệnh nhân khi bị viêm loét dạ dày-tá tràng thường có các triệu chứng này. Ợ hơi, hoặc ợ chua là những dấu hiệu rất hay gặp phải ở những bệnh nhân bị bệnh trong thời kỳ đầu.Ợ nóng rát thượng vị thường xuất hiện ở bệnh nhân có trào ngược dạ dày thực quản hơn.
Rối loạn tiêu hóa
Một dấu hiệu của viêm loét dạ dày-tá tràng nữa đó là có triệu chứng bị tiêu chảy hoặc táo bón. Do việc tiêu hóa không ổn định, người bệnh viêm loét dạ dày-tá tràng thường bị sút cân. Nhưng ngược lại, vì triệu chứng đau thường xảy ra lúc bụng đói nên bệnh nhân hay ăn nhiều hơn, cũng có thể gây tăng cân nhanh.
Các cách phòng tránh bệnh loét dạ dày
Ăn đúng giờ
Ăn đúng giờ là một thói quen tốt không những giúp ích cho quá trình tiêu hóa mà còn có tác dụng phòng bệnh loét dạ dày tá tràng. Bạn hãy tập dựng thời khóa biểu ăn uống vào giờ giấc cố định hợp lý.
Tránh ăn trễ quá hoặc sớm quá sẽ gây rối loạn quá trình tiết dịch tiêu hóa của dạ dày dẫn đến tăng nguy cơ mắc bệnh loét dạ dày tá tràng. Bữa sáng gần như là bữa ăn quan trọng nhất trong ngày. Sau một khoảng thời gian kéo dài kể từ bữa tối ngày hôm trước, cơ thể cần được nạp năng lượng ngay để có thể khởi đầu ngày mới một cách thuận lợi, khoẻ mạnh.
Thời điểm hoàn hảo nhất cho bữa sáng nằm trong khoảng 7 – 8h và các bạn cũng cần lưu ý, không nên ăn ngay khi vừa thức dậy mà hãy để cách ít nhất khoảng 30 phút. Trong thời gian đó, chúng ta hãy vận động cơ thể một chút và làm vệ sinh cá nhân. Bạn cũng không nên ăn sáng sau thời gian này bởi ăn muộn sẽ làm ảnh hưởng tới bữa trưa đó.
Thời điểm tốt nhất để ăn trưa là khoảng 13h, tuy nhiên, tuỳ vào tình hình sắp xếp công việc, bạn có thể ăn trưa trong khoảng thời gian 12h30 – 14h đều được. Ăn trưa quá sớm sẽ khiến bạn ăn không thực sự ngon miệng, còn ăn quá muộn sẽ khiến dạ dày khó chịu, cơ thể mệt mỏi, uể oải vì đói và qua cơn đói, cơ thể không còn muốn ăn nữa, lâu dần sẽ dẫn tới chán ăn.
Lưu ý, thời gian ăn trưa nên cách bữa sáng ít nhất 4 tiếng. Như vậy sẽ đảm bảo ngon miệng hơn và thuận lợi hơn cho việc tiêu hoá thức ăn. Thời điểm tốt nhất để ăn bữa tối là 18h30. Tuy nhiên, nếu công việc quá bận rộn, bạn có thể ăn muộn hơn một chút, chỉ cần đảm bảo bữa tối ăn trước 21h là được.
Tương tự như bữa trưa và bữa sáng, ăn quá sớm thì không ngon, mà ăn quá muộn thì lại khiến dạ dày bị khó chịu. Hơn nữa, sau bữa tối sẽ là khoảng thời gian đi ngủ nên nếu ăn quá muộn còn khiến hệ tiêu hoá làm việc không hiệu quả, mỡ tích tụ, gây tăng cân, làm tăng kích thước vòng eo… Các bạn nên ăn tối trước khi đi ngủ ít nhất 3 tiếng. Cụ thể, nếu bạn thường đi ngủ lúc 22h thì hãy ăn tối vào khoảng 19h nhé!
Tránh bỏ bữa ăn
Cho dù công việc bận rộn như thế nào, để phòng bệnh loét dạ dày tá tràng hiệu quả, bạn nên tránh bỏ bữa ăn, đặc biệt là bữa sáng. Trong suy nghĩ của nhiều người, bữa sáng chỉ là bữa ăn phụ. Vì thế, dù có thường xuyên bỏ qua bữa ăn này thì cũng không gây ảnh hưởng nghiêm trọng cho cơ thể do cơ thể luôn được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng ở hai bữa ăn còn lại.
Tuy nhiên trên thực tế lại không phải vậy. Bữa ăn sáng là cách để bạn có thể bắt đầu một ngày học tập và làm việc tốt nhất. Những người có chế độ ăn sáng thường xuyên sẽ không bị thừa cân và trong suốt các bữa ăn đều cảm thấy ngon miệng hơn.
Khi bỏ một cử ăn, dịch tiêu hóa vẫn được tiết ra trong khi dạ dày không có thức ăn. Điều này sẽ dẫn đến tăng khả năng mắc bệnh loét dạ dày. Dạ dày thì luôn co bóp, dịch vị thì tiết ra nhưng lại không có gì để tiêu hóa, lâu dần sẽ dẫn tới viêm loét dạ dày. Do nhu động ruột giảm, một số chất cặn bã trong ruột của ngày hôm trước không được đào thải ra bên ngoài, nếu để lâu dần nó sẽ tạo thành sỏi gây nguy hiểm cho sức khỏe của bạn. Do vậy, bạn đừng bỏ bữa vì bất cứ lý do gì nhé.
Hạn chế thức khuya
Rất nhiều người có thói quen sinh hoạt không đúng giờ giấc, nhất là việc thức quá khuya. Tuy nhiên đây là một trong những sai lầm nghiêm trọng làm cơ thể bạn gặp phải nhiều vấn đề về sức khỏe. Trong đó có nguy cơ mắc phải bệnh viêm loét dạ dày do thức khuya lên tới 75%.
Toàn bộ cơ thể của bạn như một chiếc đồng hồ sinh hoạt, ngay trong khi cơ thể chìm vào giấc ngủ thì môt số cơ quan bên trog cơ thể vẫn hoạt động bình thường nhằm duy trì hoạt động sống của cơ thể. Tuy nhiên khi bạn thức quá khuya thì làm cho quá trình hoạt động đó bị ảnh hưởng gây nên các bệnh điển hình là viêm loét dạ dày.
Chỉ khi cơ thể chìm vào giấc ngủ sâu thì dạ dày mới được nghỉ ngơi để các bộ phận khác hoạt động, nhưng thức khuya lại làm cơ thể tiêu hao năng lượng dạ dày không được nghỉ ngơi và vẫn liên tục hoạt động, nếu như tình trạng này diễn ra thường xuyên thì nguy cơ dạ dày bị quá tải dẫn tới việc tiết acid dịch vị quá nhiều làm niêm mạc thành dạ dày bị tấn công và gây nên viêm loét, xuất huyết dạ dày rất nguy hiểm.
Để phòng ngừa viêm loét dạ dày do thức khuya gây ra thì việc tiến hành đi ngủ đúng giờ là một khuyến cáo cần thiết, bởi không chỉ giúp bảo vệ dạ dày mà việc ngủ đúng giờ còn giúp cho các cơ quan khác không bị xâm hại như gan, thận, da, tim mạch…Thời gian tốt nhất để cơ thể cần được nghỉ ngơi đó là lúc 10h tối.
Hạn chế thức ăn cay nóng
Những bệnh nhân đang mắc các bệnh về dạ dày luôn được bác sĩ khuyến nghị nên tránh hoặc tuyệt đối không được ăn cay hoặc các món ăn có chứa gia vị cay nóng như tương ớt, ớt xay, lẩu cay, kim chi…
Những người bị đau dạ dày cũng không còn lạ lẫm với các cơn đau ập tới bất ngờ khi ăn các đồ ăn cay nóng. Các cơn đau có thể từ âm ỉ hoặc quặn thắt tùy vào tình trạng bệnh dạ dày của mỗi người. Riêng với những bệnh nhân bị viêm loét dạ dày nặng, ngay khi ăn đồ ăn cay hoặc uống rượu, niêm mạc dạ dày sẽ phản ứng ngay lập tức với dấu hiệu đau thượng vị, buồn nôn, mệt mỏi.
Vậy vi sao ăn cay lại gây ra các tình trạng trên đối với dạ dày? Vì các chất tạo vị cay như habaneros, capsaicin, jalapenos và poblanos trong ớt, tỏi, tiêu… khi tiếp xúc với niêm mạc dạ dày nhiều sẽ khiến niêm mạc dạ dày bị ảnh hưởng. Đối với những người bệnh về dạ dày, chất cay sẽ kích thích các vết viêm, loét làm tình trạng này trở nên trầm trọng hơn, thậm chí là gây ra xuất huyết.
Ăn nhiều hoặc thường xuyên những loại thức ăn cay nóng là một nguyên nhân phổ biến dẫn đến loét dạ dày tá tràng. Thức ăn cay nóng có chứa những chất ăn mòn niêm mạc dạ dày, đồng thời, chúng cũng kích thích dạ dày bài tiết nhiều axit. Vì vậy, để phòng bệnh, bạn nên hạn chế ăn các loại thức ăn cay nóng nhé!
Không hút thuốc lá
Bên cạnh việc gây ảnh hưởng đến lá phổi và tim mạch, hút thuốc lá cũng gây nhiều nguy hại cho hệ tiêu hóa của bạn, đặc biệt là dạ dày. Đừng ngạc nhiên khi bạn bị viêm loét dạ dày dù chẳng bao giờ nhịn đói. Chỉ cần hút thuốc cũng đủ khiến dạ dày của bạn có nguy cơ mắc hàng tá bệnh lý khác nhau về đường tiêu hóa, bất kể bạn có lối sống ăn uống khoa học đến đâu.
Cụ thể, trong khói thuốc lá chứa hàm lượng chất độc nicotin rất cao, loại chất này đã được chứng minh là có khả năng kích thích và phá hủy thần kinh, cơ quan hô hấp và các bộ phận khác trong cơ thể.
Ở những người bị viêm loét dạ dày tá tràng thì chất nicotin có trong khói thuốc lá khi được hít vào trong sẽ kích thích sản sinh nhiều chất cortisol – tác nhân gây viêm loét dạ dày tá tràng và làm tăng nguy cơ mắc bệnh nếu như người bệnh có nhiễm vi khuẩn HP. Bên cạnh đó, thuốc lá còn kích thích niêm mạc dạ dày sản sinh ra chất endothelin làm cho cơ chế tự bảo vệ của niêm mạc dạ dày bị suy yếu.
Hút thuốc lá làm giảm lưu lượng máu đến vùng niêm mạc dạ dày và ngăn cản không cho dạ dày bài tiết ra chất nhầy. Do vậy, những đối tượng có hút thuốc lá, đặc biệt là những người hút thuốc lá thường xuyên với số lượng nhiều rất dễ bị viêm loét dạ dày tá tràng. Vì vậy, để phòng bệnh hiệu quả, bạn không nên hút thuốc lá.
Hạn chế rượu bia, chất kích thích
Uống nhiều rượu bia, sẽ kích thích tiết ra lượng acid nhiều khiến niêm mạc dạ dày bị tổn thương. Mà biểu hiện rõ ràng nhất là cảm giác nóng bụng, bụng trướng lên, hơi thở nóng và gấp hơn, đau thắt bụng. Sau một thời gian dùng, rất dễ nhận ra triệu chứng bệnh đau dạ dày, hệ tiêu hóa gặp phải trục trặc khi bị đầy hơi và khó tiêu hơn và có thể bị viêm dạ dày.
Khi uống rượu bia, men xúc tác sẽ chuyển hóa rượu thành acetaldehyd (90% chuyển hóa thành dạng này), sau đó chuyển thành acetate. Không chỉ gây tổn thương đến tế bào gan mà chúng còn ảnh hưởng tới hệ thống tiêu hóa và cũng là chất độc với các tạng trong cơ thể. Tình trạng khó tiêu, chán ăn, đầy bụng… là những triệu chứng điển hình cho tác hại của bia rượu.
Uống nhiều rượu bia, sẽ làm gia tăng áp lực carbon dioxide trong dạ dày, khiến các tổn thương tại ổ viêm trở nên nặng nề hơn, có thể gây loét dạ dày và thủng dạ dày. Chất CO2 có trong bia rượu khi vào cơ thể còn làm tăng axit dạ dày, gây đau bụng dữ dội do vết loét kịch phát. Vì vậy, để bảo vệ dạ dày, tá tràng bạn cần hạn chế uống rượu ở mức thấp nhất. Không uống rượu khi đói.
Trước khi uống rượu nên ăn nhẹ có thể sử dụng các sản phẩm chứa nhiều tinh bột như bánh mỳ, khoai tây, các sản phẩm chiên rán, hoặc sữa để giảm những tác hại mà nó gây ra. Đồng thời, tránh một số thực phẩm tăng tiết dịch vị gây tổn thương dạ dày như các loại quả cóc, xoài, ớt, gia vị như hạt tiêu… Khi có những triệu chứng mệt mỏi, ăn uống kém, đầy bụng, khó tiêu, đau bụng vùng thượng vị cần đi khám để phát hiện sớm những tổn thương của dạ dày.
Hạn chế căng thẳng, stress
Hệ thống tiêu hóa được điều khiển bởi hệ thống thần kinh ruột – giao tiếp với hệ thống thần kinh trung ương. Khi có sự căng thẳng thì hệ tiêu hóa bị ngưng trệ do hệ thống thần kinh trung ương của bạn tắt lưu lượng máu, ảnh hưởng đến các cơn co thắt của cơ bóp tiêu hóa, giảm tiết cần thiết cho việc tiêu hóa nên bạn dễ bị bệnh dạ dày do stress, đặc biệt nhiễm vi khuẩn HP.
Stress có thể gây ra sự co thắt ở thực quản, làm tăng axit trong dạ dày của bạn gây ra chứng khó tiêu. Không phải tất cả các trường hợp viêm dạ dày, viêm đại tràng, viêm loét dạ dày do stress gây ra, nhưng sự căng thẳng có thể khiến hệ tiêu hóa của bạn trở nên tồi tệ hơn, nếu tình trạng này diễn ra thường xuyên và liên tục thì sẽ gây viêm dạ dày.
Bệnh dạ dày có đặc điểm tiến triển nhanh nếu không được điều trị dứt điểm bệnh sẽ phát triển với những cơn đau co thắt dữ dội và đôi khi khiến cho bệnh nhân nôn mửa, loét dạ dày, xuất huyết dạ dày và nghiêm trọng hơn là ung thư dạ dày, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ của người bệnh. Để điều trị bệnh đau dạ dày do stress hiệu quả thì cần có những hướng điều chỉnh phù hợp, cân đối lại công việc, cuộc sống của mình được một cách hợp lý.
Nếu mọi căng thẳng, mệt mỏi và stress được hạn chế một cách triệt để kết hợp cùng một lối sống khoa học, lành mạnh thì việc điều trị bệnh là rất dễ, rất khả quan. Người bệnh cần điều chỉnh lại lịch sinh hoạt điều độ và sắp xếp công việc của mình phù hợp để giảm stress. Ăn uống lành mạnh, đủ chất và hạn chế các thực phẩm có tính kích thích cao đối với dạ dày như đồ uống có cồn, có chứa chất kích thích, các thực phẩm có tính lên men, tính axit…
Trên đây là bài viết Phòng chống loét dạ dày như thế nào? của Nghiền Làm Đẹp. Hãy để lại đánh giá và bình luận của bạn để nói lên cảm nhận của bạn. Mọi đánh giá của bạn sẽ góp phần cho bài viết sau của nghienlamdep.vn chất lượng và có giá trị hơn. Cảm ơn các bạn!
Cùng tìm hiểu và xem thêm review các sản phẩm, các cách chăm sóc da và các mẹo hay trong cuộc sống cùng với nghienlamdep.vn qua nhóm facebook tại đây nhé. Chúc các bạn ngày càng xinh đẹp.
